19 – De jaren 1920-1930

School-1901
Eerste huisvesting Julianaschool

We zijn intussen aangekomen bij het midden van de jaren ’20. Een woelige tijd in het Sliedrechtse onderwijs. School II aan de Boslaan zal verdwijnen. Een nieuwe derde bijzondere school dient zich aan. De Schoolcommissie wordt opgeheven.

Julianaschool
In 1925 wordt een derde bijzondere school geopend. Zij neemt haar intrek in het gebouw van de vroegere school 4, tegenover de Grote Kerk.
Het is de bedoeling de school later te verplaatsen naar de Uitbreiding. Later (1930) wordt deze school – Julianaschool – inderdaad aan de Merwestraat gebouwd.

Het wel of niet handhaven van de herfstvakantie en het eventueel uitbreiden van de zomervakantie vormen punten van discussie. Uiteindelijk worden beide vakanties één week vervroegd. Het ongunstige aantal leerlingen per klasse blijft ook een heikel punt.

Verordening ontslag onderwijzeressen bij huwelijk en op 65-jarige leeftijd.
Veel tongen maakt bovengenoemd onderwerp los. Gehuwde onderwijzeressen zouden niet naar behoren haar taak in de school kunnen verrichten. Met 6 stemmen voor en 3 tegen wordt het voorstel aangenomen. Ontslag op 65-jarige leeftijd met algemene stemmen.

Het advies van de Schoolcommissie vermeldde hierover o.a.:
“In haar op één lid na voltallige vergadering van 8 maart 1926 is de Schoolcommissie accoord gegaan met meerderheid van stemmen met Uw conceptverordening. Naast de principiële gronden, door enkelen aangevoerd, hadden allen, die de meerderheid vormden, redenen van practischen aard om hun stem voor dit ontwerp uit te brengen.
Eenigen betoogden, dat het de Roeping van de Overheid is, zooveel in haar vermogen is, den bloei van het gezinsleven waarbij staat en maatschappij zoo groot belang hebben te bevorderen en daarom moet trachten den arbeid der getrouwde vrouw in vaste dienstbetrekking buitenshuis zooveel mogelijk tegen te gaan, allermeest wanneer de Overheid zelf als werkgeefster optreedt.”

School-1902Verder werd gewezen op
*De taak van de vrouw ligt binnenshuis.
*Een onderwijzeres die moeder is, zal zich niet volledig op haar taak in de school kunnen richten.
*Een gehuwde onderwijzers zal meer verloven moeten worden toegekend “uit den aard van het huwelijk voortvloeiende”, hetgeen niet bevorderlijk is voor de voortgang van het onderwijs.

De minderheid was van oordeel
*Gehuwde onderwijzeres kan best de beslissing nemen.
*Door de maatregel zullen juist aan het onderwijs vrouwen onttrokken worden, die het werk uitnemend kunnen doen.
*Alleen wanneer het onderwijs lijdt onder de aanwezigheid van een gehuwde onderwijzeres heeft de overheid het recht de onderwijzeres te ontslaan.

Minder waardering
De Schoolcommissie heeft in haar nieuwe vorm veel aan betekenis ingeboet. De leden staan niet meer onder ede. Bijzondere scholen zijn niet meer verplicht het leerplan aan de leden van de Schoolcommissie te overleggen. Schoolbezoeken vinden sporadisch plaats. Alleen gevraagde adviezen worden verstrekt.
Minder waardering is er van B & W voor het werk van de Schoolcommissie. De subsidiegelden worden verlaagd met f 50,=. Als argument wordt aangegeven de geringe frequentie van vergaderen.

Borden bij de scholen
Aardig feit is de opmerking van één der leden om borden te plaatsen bij de scholen om automobilisten te waarschuwen voorzichtiger te rijden in de omgeving van de scholen. En dit al in 1926!

School-1903
School in 1929
School-1904
School 1 in 1930 na de verbouwing

 

 

 

 

 

 

 

 

School 1 (Het Groeneveldeschool)
School 1 blijkt in 1928 diverse gebreken te vertonen. De stoep van de dijk naar de school was niet ver genoeg doorgetrokken,, de gangen waren op sommige plaatsen 8 cm verzakt. Het gehele gebouw – in ‘ t bijzonder de zolderingen – is zeer verveloos. Behoorlijke kolenkitten ontbreken en de gangen zijn veel te smal. Dit laatste zou misschien verholpen kunnen worden door de W.C.’s naar buiten uit te bouwen. De vloeren van de lokalen zijn grotendeels vergaan. Het schoolhoofd, de heer Burghout, durft de gebreken niet aan te kondigen bij het College van B & W, waarop de Schoolcommissie besluit zelf initiatief te ondernemen. In 1929 ondergaat de school een ingrijpende verbouwing.

School-1905
Onderwijzend personeel school 1 in 1929.
Zittend in het midden schoolhoofd Burghout.

School 2 (De Bosscheschool)
School 2 begint de eerste tekenen te vertonen van een noodlijdend bestaan. In 1928 is het al nodig een 40-tal leerlingen over te plaatsen van school 1 naar school 2 om zodoende te komen tot een meer gelijkmatige verdeling van de leerlingen. Sommige klassen van school 1 telden het dubbele aantal van die van school 2.. Geen bezwaar is er wat de afstand betreft. Dit betreft slechts een 5 à 6 minuten lopen.

Leerplicht
Door de Eerste en Tweede Kamer is het wetsvoorstel aangenomen tot invoering van de 7 jarige leerplicht (1928). Dit betekent automatisch dat de scholen uitgebreid dienen te worden met een zevende klas met een eigen onderwijzer. School 3 (in de Kerkbuurt) komt hiervoor niet in aanmerking. Deze school ziet, op een enkele uitzondering na, haar leerlingen elk jaar naar school 7, de ULO, vertrekken. De leerlingen die niet naar deze vorm van onderwijs gaan, kunnen het best geplaatst worden op school 2 of school 6. (Wilhelminastraat)

Radiotoestellen wel of niet in de scholen. Philipsontvangers of gebruik maken van het aanbod van de heer Prins die een Radiocentrale beheert. Het schoolhoofd van de ULO, (school 7), de heer Guijot is een voorstander. Besloten wordt door de Schoolcommissie eventueel een proef te nemen op deze school en de bijzondere ULO school.

Het gemeentebestuur laat de zaak echter voorlopig rusten, totdat het te geven onderwijs zich in meer vaste vorm heeft afgetekend.

In 1929 zijn er opmerkelijk veel wisselingen bij het onderwijzend personeel. Mejuffrouw Van der Swan is in 1929 25 jaar onderwijzeres te Sliedrecht aan school 5 (Baanhoek). Zij ontvangt een eenvoudig bloemstuk. Er is een verzoek om de verwarming van de openbare schoolgebouwen gelijktijdig te laten aanvangen met die van het gemeentehuis.
De heer Guijot neemt ontslag als lid van de Schoolcommissie (april 1930). Hij wordt opgevolgd door de heer Burghout, hoofd van school 1.
De Gereformeerde school viert haar 40-jarig jubileum. (1889-1929).

Nieuw gymnastieklokaal
Er gaan in 1930 stemmen op tot bouw van een nieuw gymnastieklokaal. Gedacht werd o.a. aan het terrein bij de oude korenmolen in wijk C of op het terrein aan de Industrieweg. Het oude gymlokaal bij de kerk is ongeschikt bevonden door de inspecteur voor de Lichamelijke Oefening. Te trappelen staat men zeker nog niet om het vak j (gymnastiek) nieuw leven in te blazen. Voorlopig houdt men liever vast aan de terreinen rond de scholen, hoewel het plein van school 5 (Baanhoek) veel te klein wordt bevonden. Mocht er toch een lokaal komen dan diende dit wel in ’t centrum te zijn.

Ruimtegebrek
In de gemeentebegroting van 1931 is sprake van een ingrijpende wijziging in de verdeling van de leerlingen over de schoolgebouwen. Door het steeds toenemende aantal woningen op de buitendijkse uitbreiding is de beschikbare ruimte in de scholen III (plaats huidige Zetsteen) en VI (Wilhelminastraat) onvoldoende.
School III telt 227 leerlingen verdeeld over 6 leerkrachten en school VI heeft liefst 300 leerlingen en 7 leerkrachten. In de eerstkomende jaren dienen volgens de prognose nog 125 kinderen geplaatst te worden.

School-1906
Veereschool

Duidelijk een probleem voor deze twee scholen. School II bij de Boslaan, geopend in 1904, heeft met 185 leerlingen daarentegen te kampen met een overschot aan ruimte. Dit komt o.a. door de bouw van de bijzondere school aan het Middenveer (Veereschool). Het is zelfs zover gekomen dat kinderen wonende op de Stationsweg en ten oosten van school I naar school II nabij de Boslaan moeten lopen.
Even is er sprake van de nieuwbouw van weer een nieuwe 3-klassige school op de uitbreiding en het terugbrengen van de Bossche School naar vier leerkrachten. De Schoolcommissie is hiervan een voorstander! Het is ook het standpunt van de minderheid van het College. De meerderheid beslist echter dat voorlopig de situatie van dat moment gehandhaafd zal blijven. De kinderen, waarvoor geen plaats is op school III moeten langs de dijk naar school II, nabij de Boslaan, lopen.
Hiermee worden ook de plannen getorpedeerd tot verbouwing van een aantal lokalen van school II tot een gymnastieklokaal, waarmee de scholen I, II en de bijzondere school aan het Middenveer geholpen zouden zijn.

Schuiven met leerlingen
In 1932 is er het voorstel tot overplaatsing van 35 leerlingen van school 2 naar school 1. School 1 telt intussen door verhuizingen naar de uitbreiding nog maar 177 leerlingen en heeft duidelijk een injectie nodig. Voorstel van de Schoolcommissie 45 leerlingen over te plaatsen.
In 1933 keuren Gedeputeerde Staten het besluit tot opheffing van school II, goed.

School-1907De Bossche school
School II zal zodoende verdwijnen. De andere scholen kampen met een leerlingentekort. De leerlingen moeten een aanvulling zijn voor de scholen I, III en VI. Hiermee kunnen de leerkrachten behouden blijven. In deze jaren heeft men te kampen met een zeer laag geboortecijfer. Slechts 180 leerlingen voor de gehele gemeente.
Het hoofd van school II, de heer K. Vermey, dient bij de opheffing zijn ontslag te krijgen. Dit geldt eveneens voor mejuffrouw Van der Vlies en mejuffrouw Meyer. De heer P. Eykelenboom wordt overgeplaatst van school II naar school VI. Het ontslag van schoolhoofd Vermey ondervindt veel weerstand. Voorgesteld wordt het hoofd van school III, de heer J. van Toledo, die later was aangesteld, te ontslaan. Vermey was nota bene destijds aangeraden geen overplaatsing naar school III aan te vragen. Vermey heeft echter de minste dienstjaren. Een regel die men hanteert bij ontslagen.

In 1934 wordt de school bij de Boslaan geheel opgeheven. De nieuwbouw op de uitbreiding heeft tot gevolg dat kinderen van school II verhuizen en naar school III aan de Oranjestraat gaan.
Aan de scholen I en VI worden kwekelingen met akten aangesteld om de zeer grote klassen te kunnen splitsen.

De Huishoudschool voor Meisjes neemt in 1938 haar intrek in de school bij de Boslaan.

Einde schoolcommissie
Bij raadsbesluit van 8 februari 1938 wordt besloten de Schoolcommissie van Toezicht op het Lager Onderwijs op te heffen. Merkwaardigerwijze was de Schoolcommissie zelf onkundig over de inhoud van het raadsvoorstel…
In dit jaar neemt het hoofd van de ULO-school, de heer Guyot, ontslag. Hij wordt opgevolgd door de heer Dek.