Spellingsafspraken

Uitganspunten:

  • de klanken van het dialect zo goed mogelijk weergeven.
  • ten behoeve van de leesbaarheid, zo dicht mogelijk bij het Standaard Nederlands (SN) blijven.
  • Consequent zijn. Dwz. Afgesproken regels overal toepassen. Gaat dat niet, dan een uitzondering ook weer in een regel vastleggen. ( zie 1 A en 1B).

Deze uitgangspunten kunnen strijdig zijn met elkaar. De kunst is, het juiste evenwicht te vinden, afhankelijk van de doelstelling. In woorden boeken en database hanteren we deze spellingsregels In verhaaltjes en krantenstukjes geven we elkaar de ruimte om te schrijven zoals je zelf denkt dat ’t beste is.

REGEL 1
Uitgaan van het SN-woord. Alleen die letters veranderen die in het Sliedrechts anders klinken.
Niet aerdug, niet aerdeg, maar aerdig. aerdigies, kәstajje, eaudeclojje (eaudecologne), broeinetel, Aorәchie, Aochie, brugchie (je=i)e, maogchie, laogchie, zaogchie.
Niet aokeluk, niet aokelek, maar aokelik. Affside, woordtie (je=tie), paerdtie, paortie (tje=tie), boordtie, boortie, koordtie, koortie
Het ie, zal ie, heb ie, pak ie, mò me, à ‘k ie, as ie, à me, mos ie,
Buchie, luchie, hij begelaaidde (verl. tijd), beklêêjde, belege, gelege, bruine bere, strontbere, ì mekaor, buitenavver

REGEL 1 A
Uitzondering: als het een verkeerde indruk zou geven van de Sliedrechtse uitspraak. Erwten= geen arwte maar arte

REGEL 1 B
Uitzondering: medeklinkers aan het begin of eind van een woord, die in het Sliedrechts scherper of zachter klinken onder invloed van het voorgaande of volgende woord (tkofschip), worden niet als zodanig genoteerd (een woord heeft nooit twee verschillende schrijfwijzen. Consequent en leesbaarheid)
Dus n iet; op t’n dijk, pak se, het fuurt, op tien toafel, op teuze taofel, az ik, wad ‘n, nied êên, azzie, az ie, mozzie, moz ie, hij komd effe
Maar: op d’n dijk, pak ze, het vuurt, op dien taofel, op deuze taofel,
as ik, wat ‘n, niet êên, as ie, mos ie, hij komt effe
En ook ; azze me, azze we, lazze jullie, wazze hullie, mosse me/ hullie,
Maar; Mosse ze, is tie(hij), as t’r,

REGEL 2
Klinkers: bôôt, brêêd, draed, kaol, . zô, zôô(nadruk), mooi hooi (beide oo van door)
ei = aai, klaain, ij = ij, dijk, maar soms ij = aai (d=j) : laaijelijk, somwaaile, tәrwaail, of trәwaail.

REGEL 2 A
Uitzondering: latere (Franse) woorden met ei :train, terrain,

REGEL 3
Op het eind van een open lettergreep : êê, ôô, aa om de goede Sliedrechtse uitspraak weer te geven. verêêniging, grôôte, zôôas, aamәl

REGEL 4
D= J : bieje, dôôje bêêste, ( dooie nae de vors)t, brêêje, rôôje blomme, (aerepel rooie). omkaden= omkaoje (teg.tijd), omkaojde (verl. tijd),
de Kaoi (buurt), een kaoi (znw.).

ui = oi, ei = aai. klokke loije, kroijenier, ( loië vent, oproiërs, troië, boië, ) afgeschaaije, met z’n baaije

REGEL 4 B
Uitzondering: bij D= J en ij, vervalt die j
Niet: snijje , glijje, rijj., Maar: snije , glije, rije.

REGEL 5
ә : voor een (toegevoegde) toonloze klinker, als het gevaar bestaat dat de e als ee of è gelezen wordt. kaarәk, tullәp, hellәp,
ook als een andere klinker toonloos uitgesproken wordt : aamәl, Klinkers die zowel in het SN als in het Slierdechts toonloos zijn,veranderen niet. Dus :aerdig, aokelik, lillijk.

REGEL 6
Een à of è of ò als een juiste uitspraak van het dialect dit wenselijk maakt.
Bv. Hà je, mò me, hè me

REGEL 7
Korte woorden niet aan elkaar breien, hoewel het soms wel verleidelijk is.
Dus niet: momme, toen’k, mossie, hà’k zô’n, amme
Maar: : mò me, toen ’k, mos ie, hà ’k zô ’n, à me

REGEL 8
W voor een R wordt een V.
Vrêêd, vrêêke, vroete, vrijve

Nog een paar losse woorden: aangeklêêjd, buuvrouw, maar buurman en buurmaaisie
dekes, faals, êên van Keesse, kwansquaosie, lêêgebpie, pәrbere, perrepluë, pleeë, prongeluk, rizzeltaot, rucht, ruchte, ’s maondassoches, soosjәlist, trug, vleeje week, .

Vaker: een, het, er, inplaats van : ‘n ‘t ‘r.

Alle bovenstaande woorden in alfabetische volgorde

SPELLINGSAFSPRAKEN

Keese

kroijenier

aai=ei

lazze jullie

aaməl

lêêgebpie

aerdig

loië vent (luie)

afgeschaaije

loije van klokke (luiden)

à ‘k ie

’s maondassoches

à me

mò me

aokelik

mooi, hooi oo van door

arte (erwten)

mos ie

as ie

mosse me (hullie)

as ik

mosse ze

as t’r

niet êên

as ’t ‘r

ôô, grôôte

azze me

op deuze taofel

azze we

op dien taofel

baaije (beiden)

op d’n dijk

bieje

pak ie

bôôt

pak ze

paortie

brêêd

pərbere

brêêje

perrepluë

buurmaaisie

pleeë

buurman

rooie van aerəpel

buuvrouw

rizzeltaot

dekes

snije

dijk, ij=ij

toe ‘k

dôôje bêêste

trug

draed

ui is soms oi (trui-troi)

êê, verêêniging

vleeje week

faals

vrêêd

glije

vrêêke

hà je

vrijve

hà ‘k

vroete

heb ie

’t vuurt

hè me

wat ‘n

het ie

wazze hullie (heulie)

hij komt effe (effentjies, eve)

zal ie

zôôas

is tie

zô ‘n

kaarək