30 – School 4 – Jan Ligthartschool

School-3001In de Merwestreek van vrijdag 10 juli 1953 wordt melding gemaakt van het feit dat Sliedrecht twee scholen rijker is geworden. Woensdag 8 juli wordt door burgemeester Winkler de opening verricht van het nieuwe gebouw aan de Thorbeckelaan.

Een dag later wordt de school door de jeugd ingenomen. Kennelijk is men zeer tevreden over het bereikte resultaat. “Het moet een genoegen zijn in deze omgeving les te kunnen geven, maar ook om het te ontvangen,” is één van de gehoorde opmerkingen.

Burgemeester Winkler verwelkomt tijdens de opening vele genodigden onder wie de inspecteur van het lager onderwijs in de inspectie Gorinchem, de heer Koekoek. Tevens is aanwezig het bestuur van de vereniging voor Christelijk Onderwijs, immers een gedeelte van het gebouw zal voorlopig bestemd zijn voor de Prinses Ireneschool van genoemde vereniging.

Dank wordt gebracht aan degenen die aan de totstandkoming van het gebouw bij hun arbeid hun beste krachten hebben gegeven. Het door de architecten Groeneveld en De Kluiver ontworpen gebouw wordt door de eerste burger van Sliedrecht zelfs het mooiste in de gehele inspectie Gorinchem genoemd. De aannemer is de firma A. Brandwijk.

School-3002
G.Kila (schoolhoofd)

Namens de ‘medebewoners’ wordt het woord gevoerd door ds. Verweijs, voorzitter van het schoolbestuur. Vele sprekers volgen hierna, o.a. inspecteur Koekoek, de heer Koppelaar namens de Sliedrechtse Onderwijzers Vereniging, de heer T. Rietveld die namens het personeel van de ULO-school een zeer waardevolle oude versie van de Winkler Prins Encyclopedie aanbiedt. (Helaas zullen de boekwerken jaren later bij een inbraak gestolen worden.)

Verdere sprekers zijn J. Boer (Centrale Ouderraad), G. Klootwijk (Collega-Hoofd), J. A. Bakker (Volksonderwijs), de heer Visser (Oudercommissie) en de heer De Landgraaf ( Oud-Wethouder). Een woord van dank wordt gesproken door de beide schoolhoofden; de heren Kila (school 4) en Van Dijk (Prinses Ireneschool).

Over het bouwwerk werd gemeld dat het een dominerend geheel zou blijven voor de omgeving. De dakconstructie werd geroemd voor haar isolerende functie. Door de watersnoodramp van februari 1953 had een ernstige stagnatie plaatsgevonden. De muren hadden op bepaalde plaatsen zoveel water tot zich getrokken dat men de nadelige gevolgen hiervan ondervond. Een feit waarmee het gebouw in latere tijden steeds zou blijven tobben. Het sauswerk dat bij de opening nog tot later datum werd opgeschort, zou op bepaalde plaatsen los blijven laten.

De school werd gebouwd als een zogenaamde hallenschool en telde acht lokalen, waarvan vier stuks op de parterre en vier op de verdieping. Om de school te betreden waren twee hoofdentrees aangebracht.

Via de vestibules kwam men in een grote hal welke een oppervlakte had van 7 x 16 meter. Om deze hal waren vier leslokalen, de garderobes, de kamer van het hoofd der school en de toiletten gegroepeerd. Deze laatste waren in één ruimte ondergebracht, gescheiden in een jongens- en meisjesafdeling. De bovenverdieping had een gelijke indeling.

De leslokalen, waarvan de vloeren met linoleum waren bedekt, waren ruim 7,5 x 7,5 m. Geroemd werd de voortreffelijke lichtinval in de lokalen. De hallen lagen op het noorden en konden prima gebruikt worden voor filmvoorstellingen en ouderbijkomsten.

Tenslotte vermelden we dat de ruime speelplaats (800 vierkante meter!) die in blokpatroon was betegeld, de aangebrachte fietsenstallingen naast de hoofdingangen en de op het zuiden gelegen fraaie schooltuin.

School-3003
Hal benedenverdieping

Van de beginjaren van school 4 (1953-1957) hebben we helaas weinig kunnen terugvinden. Enige tijd heeft de school een V.G.L.O.- afdeling gekend, zeg maar de 7e en 8e klas. Als we oude personeelsfoto’s bekijken zien we daar de snelle groei van het leerlingenaantal op terug. Schoolhoofd Kila met twee onderwijzeressen en op een latere foto zien we een aantal van 10 leerkrachten.
School-3004De groei gaat duidelijk ten koste van andere scholen. De trek naar de ‘Nieuwe Uitbreiding’ is in de jaren ’50-’60 groot! De school groeit uit haar jasje. Intussen heeft de Prinses Ireneschool een eigen gebouw. School 4 maakt dan gebruik van twee noodlokalen. Dit zijn lokalen in de beneden- en bovenhal. Ruimte voor het houden van een ouderavond is er in de school al niet meer. Uitgeweken wordt naar een zaal boven café Schalk in de Kerkbuurt!
School-3005
Notulenboek

Het oudst teruggevonden notulenboek begint op 18 november 1958.

In het eerste verslag vinden we de namen terug van de leerkrachten: Kila, Teeuw, Poletiek, Fopma, Van der Kooy, Hulst, Verwey, Van der Blom, Den Braven en notulist Ouwerkerk.

Gesprekspunt is o.a. de aanpak van het vak handenarbeid. Men wil wel werken zoals het leerplan dat aangeeft, maar de financiën laten dat niet toe. Schoolhoofd Kila maakt het personeel duidelijk dat hij de verantwoordelijkheid op zich neemt voor het niet werken volgens het leerplan wat betreft het vak handenarbeid.

In het leerplan vinden we ten aanzien van handenarbeid het volgende:

Het aantal lesuren varieert van 1 uur per week (klas 1) oplopend tot 3 uur per week in klas 6. Speciale technieken in de hoogste klas zijn o.a. linoleumsnijden, poppenkastpoppen maken, kartonarbeid, houtarbeid en raffiawerk.

School-3006De vergaderziekte heeft duidelijk nog niet toegeslagen. Met twee tot drie bijeenkomsten per jaar heeft men het wel gehad. Hoofdzakelijk leerlingbesprekingen en klasseverdelingenonder het personeel vullen de agenda. Verder noteren we afspraken aangaande sinterklaasvieringen, de kerst- en de ouderavonden.

In 1959 geeft de heer Kila aan dat de school nog steeds groeiende is. Er staan 388 leerlingen ingeschreven. Op een drietal na het benodigde aantal om een 11e leerkracht te kunnen verwelkomen. Het grootste aantal leerlingen trouwens dat de school ooit zal tellen!

Vermeldenswaardig is de discussie over al dan niet aanschaffen van een nieuwe projectielantaarn. Bij het oude toestel branden de kostbare lampen dikwijls door. De oudercommissie zal bij moeten springen. Uit het schoolfonds – bijdrage via de portemonnee van de ouders – zal een gedeeltelijke bijdrage gevraagd kunnen worden!

Geen uitbreiding
Cursus 1959-1960 telt de school toch 10 in plaats van de gewenste 11 leerkrachten, alle pogingen bij B & W en de inspecteur voor het lager onderwijs ten spijt. Mevrouw Hulst vinden we niet terug in de klassenverdeling. Wel een nieuwelinge, mevrouw Poletiek.

School-3007Voortgezet Lager Onderwijs
In 1960 komt er een einde aan de V.G.L.O.-afdeling van school 4. Deze vorm van onderwijs zal voortaan alleen nog kunnen bestaan als zelfstandige school! Het is een ministeriële beschikking waar niet aan te tornen valt. Merkwaardigerwijs geldt het besluit niet voor het bijzonder onderwijs. Voor school 4 heeft dit een aantal consequenties. De handhaving van de 10e leerkracht komt in gevaar. Het schoolhoofd zal vanaf nu les gaan geven aan de leerlingen van een lagere school klas, i.p.v. zoals gebruikelijk aan de V.G.L.O.-groep. De heer Den Braven vertrekt en wordt opgevolgd door de heer Harmsen. Voor juf Fopma komt mevrouw De Gruyter in de plaats.

In 1961 komt er meer ruimte vrij binnen het schoolgebouw. De noodlokalen in de hallen verdwijnen en twee klassen krijgen voortaan les in het gebouw dat tot nu toe dienst deed als ‘Baggerschool’. Dit is op de ruimte tussen de Talmastraat en de Dr.

De Visserstraat. Nieuweling T. de Bruin en ‘oudgediende’ Ouwerkerk genieten de eer aan de ‘overkant’ te mogen werken. Verder zijn nieuw de juffen Den Ouden en Unk.

We missen in de personeelslijst de heer Van der Blom. Hij is benoemd tot hoofd van school 2. De ruimte in de hallen wordt in de kerstvakantie benut voor tentoonstellingen van de ‘Stichting Sliedrechts Museum’ en het ‘Bouwfonds Ned. Gemeenten’.