10 – van de Tolsteeg tot Papendrecht II

Een dorpswandeling door Sliedrecht

Eerder brachten we u reportages in woord en beeld van de “Kaoi tot an de Rosmeule”. Natuurlijk is het maar een momentopname. Aanvullingen zijn altijd welkom. Dit geldt ook voor onze wandeling langs de dijk, anno 1955, die we nu met u gaan maken.

Deze keer lopen we aan de buitenkant van de dijk vanaf de Tolsteeg tot de gemeentegrens  met Papendrecht.

Dorpswandeling-01- muurtjeOp het muurtje
Klaar voor het laatste deel van de dorpswandeling? Jopie en Aoichie in ieder geval wel. Ze zitten op het nieuw geplaatste muurtje langs de rivier te wachten. Ook deze keer is de groep vrij groot. We starten ter hoogte van het kleuterschooltje.
De eerste die we bij D10 tegenkomen is ene Van der Wiel, een kantoor boekhandelaar die zijn zaak in Rotterdam heeft.Hij loopt ons met z’n aktetas onder de arm voorbij, richting bushalte bij bakker Alblas aan de overkant. Wij gaan ook verder, want we hebben nog heel wat voor de boeg voor we in Papendrecht zijn.

Bram
Kijk daar loopt Bram van den Heuvel ook. Hij sluit zich gelijk bij onze groep aan. Zijn buurman Floor Hartog is in geen velden of wegen te zien. “Hij  zal wel in zijn manufacturenzaak in de Kerkbuurt zijn”, weet Bram te melden.
Wel zien we Doodewaard, die net op weg gaat richting speeltuin, op zijn fiets stappen. Zijn vrouw zwaait hem uit en dat doet ze ook in onze richting. Er lopen heel wat bekenden van haar mee. Even verderop komt Van den Herik, die een groothandel in manufacturen heeft, met een aantal grote lappen uit zijn magazijn. Jopie, z’n buurjongen, krijgt een grote glimlach op z’n gezicht als hij hem zo ziet zeulen.

“Kijk daar wonen wij!”, zegt Aoichie met een glimmend gezicht. Op D 54. Mijn vader is kolenboer. In geuren en kleuren, weet hij over de zwarte boel te  vertellen.
Bijna ongemerkt lopen we het huis van politieman Janssens voorbij.“Hij had gisteren nachtdienst. Zal nu wel liggen te pitten”, merkt een van de mannen van de groep op. Touwslager Leen de Keizer op D 84 is wel thuis. We zien hem zelfs in de weer, nee niet met touw, maar hij is zijn raamkozijn aan het schilderen.

“Hier was vroeger de aanlegplaats van de Fop Smitboten, bij de woning van W. C.  Boer (D 118) ”, merkt Jopie in ’t voorbijgaan op. “Mijn opa heeft me wel eens verteld over zijn reis helemaal naar Dordt”.

‘Kleermaker van Rijsbergen’ staat er op een bordje bij de deur. “Vakman!” “Vorige maand heb ik nog een kostuum door hem laten aanmeten. Het past me als gegoten…”, aldus medewandelaar Gerrit de Vries, die vlak naast me loopt.

Dorpswandeling-02 - fietsKomt wel goed hoor
“Mooi fietsje, wel een opgemoffelde, maar prima te berijden!” zo prijst Van der Wiel, de fietsenmaker, een rijwiel aan. De koper zien we in het voorbijgaan nog wat twijfelen. Jopie, die een beetje nieuwsgierig van aard is, wacht even de koop af. Als hij Van der Wiel hoort zeggen: “Komt wel goed hoor!”, weet hij dat de koop gesloten is…
Leuk buurtwinkeltje, de groentezaak van weduwe Visser. Zo te zien nog goeie klandizie ook.

Dorpswandeling-031- loods santenBedrijvigheid
Een paar stappen verder zijn we bij het bedrijf van Van der Grijp, leuk gelegen zo langs de rivier.
Nu, op zaterdagmiddag, is het er nogal rustig, maar doordeweeks is dat wel anders.

Dan komen we bij de brandstoffenloods van Visser. We ontkomen er niet aan om met Aoichie een kijkje te gaan nemen in de loods. “Denk om je kleren mensen”, geeft onze jonge reisleider ieder nog een goede raad.

Als we weer op d’n dijk terug zijn, weet ieder wel een briket van een eierkool te onderscheiden…
We gaan nu onder de spoorbrug door. Wie even heeft lopen soezen, wordt wel weer wakker door het denderend geluid van de trein die over de brug raast.

Dorpswandeling-04- brugNog meer bedrijvigheid bij de loods van Brandwijk, de aannemer van bouwwerken. Mooi kantoortje. Kan ’n heel bedrijf worden als het zo doorgroeit.

We blijven even doorwerken. Constructiebedrijf Kooyman, weer eens wat anders dan de kolen van Visser en de stenen van Brandwijk.

Dorpswandeling-05- rij huizenEen bezoek aan de smederij van A. Klein (D 206) is de volgende attractie. Van tevoren hebben we hem gevraagd het vuur aan te steken en wat ijzer te bewerken. Het is er behoorlijk warm, maar het werk is heel interessant.

“Hee, daar hebben we politie Van der Jagt”, horen we Bram tegen Jopie zeggen. ”Beetje wegkruipen achter die dikke meneer!” antwoordt Jopie.
Als we bij Zegelaar, de sloper en houthandelaar, aankomen, is Van der Jagt op zijn dienstfiets allang voorbij en lopen de jongelui alweer voorop.
Na een paar loodsen, naast Augustijn en het woonhuis van T. Vink, de veehouder, komen we op het huisadres D 280 bij Van der Graaf de scheepmaker, gespecialiseerd in roeiboten. Zijn  werkplaats is ernaast op D 282.

Op d’n dijk lopen we Smouter, spoorlegger-railbouwer voorbij. Hij lacht maar eens als hij ons voorbij ziet trekken.

Zelfs het transformatorhuisje heeft een nummer. Het is D 320. Het staat vlakbij het woonhuis vanVan der Stel, de garagehouder.

Dorpswandeling-06- SbS.B.
Er staan muuranker in de vorm “S B” op de gevel van de woning vlakbij de scheepswerf van Lanser. ”Weet u wel wat die letters betekenen?”, hoor ik Bram aan een vrouw naast hem vragen.

De vrouw haalt haar schouders op en kijkt Bram vragend aan.
“De S staat voor Scheepswerf en de B voor Baanhoek”, helpt Bram haar uit de droom. ”Dat ventjie zal, als dat zo doorgaat, later nog heel veel kunnen uitleggen!” denk ik bij mezelf.

Het is stil op de scheepswerf. Er wordt kennelijk deze dag niet overgewerkt. Jammer dat we geen afspraak gemaakt hebben voor een rondleiding, maar dat kan misschien een volgende keer nog wel eens…

Een aantal huizen verder zijn we bij de garage van Van der Stel. We kijken even binnen en zien dat er op het gebied van auto-onderdelen van alles te koop is.

We zijn bijna aan het eind van onze wandeling. We passeren nog de woning van Frits Volker, aannemer van betonwerken op D 358, en zijn loods op D 360. Nog een paar stappen langs de woning van Buizert en dan staan we voor het huis van de weduwe Dekker.

Dorpswandeling-07- eind baanhoekGemeentegrens
We lopen nog even door naar de gemeentegrens. Een historische plek! Wie kent de uitdrukking “Van ’t Kaoichie tot de Rosmeule” niet…? We zijn hier niet ver van de plek waar eens de Rosmolen stond, verwijderd… . Die was te vinden vlakbij de woningen op de hierbij afgebeelde foto.

We zijn weer gekomen aan het eind van de wandeling van deze dag. De laatste voettocht langs de Sliedrechtse dijk. Tijd om afscheid van elkaar te nemen.  We stappen maar weer in de bus, op weg naar huis.

Jammer dat het voorbij is, maar mijn aantekeningen zal ik bewaren. Wie weet komen ze nog eens op de een of andere manier van pas. ’t Zou leuk zijn als de mensen over zo’n vijftig jaar nog eens zouden kunnen lezen hoe ’t omstreeks 1950 aan ons “Slierechse dijksie” was….

Tekst: B. Lissenburg.